Ζούσαμε και ζούμε μία κατάσταση πρωτοφανή. Ο Covid 19 έχει εξαπλωθεί σε κάθε γωνιά του πλανήτη και επηρεάζει τον τρόπο που ζούμε, αλληλεπιδρούμε και σκεφτόμαστε.
Η επέλαση του ιού άλλαξε και συνεχίζει να αλλάζει την καθημερινότητά μας, ξαναγράφει την ιστορία και πιθανότατα δημιουργεί τις ασφυκτικά «ιδανικές» συνθήκες για έναν δημιουργό, γενικά, ή στην περίπτωση μας για έναν φωτογράφο, να εκφράσει τους φόβους, τις ανησυχίες, ακόμη ίσως και τις ελπίδες που γεννά μέσα του αυτή η νέα εποχή.
Το Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης κάλεσε τα μέλη του, να μοιραστούν τις δημιουργίες τους κατά την πρώτη φάση εγκλεισμού (καραντίνας) εξ αιτίας του covid-19 και να συζητήσουν μαζί μας τυχόν απορίες και προβληματισμούς που γεννήθηκαν ή γεννιούνται από αυτά.
O Αργύρης Λιαπόπουλος παρουσιάζει (στην ιστοσελίδα στην παρούσα φάση εξαιτίας της αναβολής των συναντήσεων) μέρος από τις δύο ενότητες από το έργο του αυτήν την περίοδο: την “ΕΝΚτΟΣ” και την “ΕΚΤόΣ”.
Αυτή η φωτογραφική εργασία αποτελείται από έργα, που δημιουργήθηκαν, επεξεργάστηκαν ή επιλέχθηκαν στις μέρες της καραντίνας λόγω COVID-19.Αναφέρεται στον Εγκλεισμό που επιβλήθηκε λόγω του COVID-19. Αναρτήθηκαν διαδοχικά - μία την ημέρα - στο facebook. Μια διαδικασία πρωτόγνωρη για μένα. Για πρώτη φορά δημοσίευα - τακτικά - εικόνες μιας συγκεκριμένης φωτογραφικής εργασίας, με θέμα προαποφασισμένο, με το θεωρητικό του στίγμα, με ήδη προεπιλεγμένες φωτογραφίες ως ένα βαθμό. Παρ’ όλα αυτά η διαδικασία ήταν - και παραμένει - εξελικτική. Νέες εικόνες προέκυπταν από την βιωματική εμπειρία αλλά και από το ήδη υπάρχον υλικό. Πειραματική - λοιπόν - διαδικασία για μένα. Για πρώτη φορά - επί πλέον - ανέπτυξα ένα θέμα χωρίς φωτογραφικό “ΣΩΜΑ”. Έλειπε το φωτογραφικό χαρτί. Δεν μπορούσα να “αγγίξω” τις φωτογραφίες μου. Όλα έγιναν ψηφιακά. Συνειδητά δεν τύπωσα ούτε μία φωτογραφία. Ακόμη και τώρα που γράφω αυτές τις λέξεις υπάρχει η αίσθηση της έλλειψης. Οι αναρτήσεις στο facebook έγιναν με τους τίτλους ΕΝΚτΟΣ και ΕΚΤόΣ. Τα ΕΝΚτΟΣ αφορούν το πλαίσιο της Α΄ φάσης των περιοριστικών μέτρων, του Εγκλεισμού. Είχα την ψευδαίσθηση πως με την σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων το μάτι και το μυαλό θα απελευθερωνόταν.
Τα ΕΚΤόΣ δηλαδή θα ήταν έργα ελεύθερα του εγκλεισμού και χωρίς πλαίσια. Η διαδικασία δεν εξελίχθηκε έτσι. Φωτογράφιζα, επέλεγα από το αρχείο μέσα από το πλαίσιο του εγκλεισμού. Κάτι σαν αυτόματος πιλότος. Κυριολεκτικά οι περισσότερες φωτογραφίες περιλάμβαναν πλαίσια. Το ΕΝΚτΟΣ ήταν παρόν παντού. Δεν υπηρξε - και δεν υπάρχει ακόμη - ΕΚΤόΣ. Ο εγκλεισμός πανταχού παρόν. Ήρθε για να μείνει. Το μυαλό, το μάτι, ΤΟ ΣΩΜΑ ακόμη ψάχνουν τόπους φυγής. Συχνά αυτοί είναι τόποι εγκλεισμού και φυγής παράλληλα. Η ¨ασφάλεια” του ΕΝΤΟΣ για να κοιτάς ΕΚΤΟΣ, να αποδράς και να επανέρχεσαι ήταν και είναι εδώ. Ο τίτλος δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο παρά μόνο ΕΝΚτΟΣ. Για την ιστορία, οι φωτογραφίες είναι από την περίοδο του COVID-19, αλλά και από παλαιότερο υλικό. Τηρούνται τα απαραίτητα αρχεία για εκτυπώσεις υψηλής ανάλυσης και ποιότητας σε χαρτί. Ευελπιστώ το φωτογραφικό αυτό θέμα να αποκτήσει το ΣΩΜΑ του. ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ.
Αργύρης Λιαπόπουλος
Θεσσαλονίκη 11-07-2020
Το πρόβλημα με τα όρια: Ποιος τα θέτει και ποιος τα αθετεί. Η λεπτή γραμμή ανάμεσα στο εντός και στο εκτός, ο αυθαίρετος και εξουσιαστικός ορισμός της, που καθιστά κάτι αποδεκτό, νόμιμο, υγιές στην αντίπερα όχθη του παράνομου, απαγορευμένου, μιαρού. Η δημιουργία ξαφνικά μιας επικράτειας της ανάγκης, του φόβου, της εξαίρεσης. Το όριο ταυτόχρονα ως προστασία, τείχος, φρούριο αλλά και ως φυλακή, κιγκλίδωμα, στενή. Το σύνορο ως αποκλεισμός, περιορισμός, εγκλεισμός αλλά και ως πέρασμα, διαφυγή, απελευθέρωση. Ένα τείχος προσωρινής πάντοτε ισχύος, ορισμένου χρόνου, πορώδες, διαπερατό, ευάλωτο, καταδικασμένο να αλωθεί, να μετατεθεί, να καταστραφεί. Το πανοπτικό βλέμμα του φωτογραφικού φακού δεν καταγράφει απλώς την δύστοπη πραγματικότητα, δεν αναπαριστά μηχανικά το αμήχανο παρόν. Με τις ευρυγώνιες, πανοραμικές ή τηλεσκοπικές λήψεις του, αισθάνεσαι ότι διαπερνά, υπερίπταται, διεισδύει, παραβιάζει, περνά στην αντίπερα όχθη, στη θέση του άλλου, στη θέαση του όλου. Ανοίγει τρύπες στους τοίχους και στα συρματοπλέγματα, καταργεί τα όρια, καταλύει τα σύνορα. Η ματιά της τέχνης πάντοτε λοξή, παραβατική, ανώμαλη, αναιρεί την τάξη που τέθηκε με το όριο, υπερβαίνει τους διαχωρισμούς, αλλάζει τους κανόνες, καταργεί το εντός και το εκτός, γίνεται το συνώνυμο της ελευθερίας.
Στέλιος Μαυρομουστάκης
